Mleczko pszczele to jeden z najwartościowszych produktów pszczelich. To ono decyduje o tym, że matka pszczela ma wiele większe rozmiary od pozostałych pszczół i to ono pozwala jej żyć 60 razy dłużej od pszczół robotnic. Ten niezwykły produkt pszczeli jest też od starożytności stosowany w medycynie ludowej i coraz częściej pozytywny wpływ mleczka pszczelego na organizm człowieka dostrzega także współczesna nauka.
Czym jest mleczko pszczele
Mleczko pszczele jest kremową substancją o galaretowatej konsystencji. Jest produkowane jest przez młode pszczoły karmicielki, a konkretnie jest wydzieliną ich gruczołów gardzielowych. Może posiadać różne kolory, od kremowego i jasnożółtego, poprzez niebiesko-biały po brudnoszary. O kolorze mleczka pszczelego decyduje rodzaj pyłku kwiatowego. W smaku mleczko jest nieco cierpkie, słodko-kwaśne i posiada ostry zapach, który może przypominać mleko skondensowane lub śmietankę.
Po co pszczołom mleczko pszczele
Mleczko pszczele służy do karmienia pszczół i matki pszczelej. O ile larwy pszczół robotnic i trutni są karmione mleczkiem zaledwie przez kilka pierwszych dni życia (nie dłużej niż trzy; potem karmione są miodem i pyłkiem kwiatowym), to dla matki mleczko stanowi jedyny pokarm przez całe swoje życie.
Mleczko królewskie – Royal Jelly
Matki pszczele otrzymują jako pożywienie mleczko bardziej wartościowe od mleczka przeznaczonego dla trutni i pszczół robotnic. Mleczko przeznaczone dla matek nosi nazwę mleczka królewskiego (Royal Jelly) i wzbogacone jest o różne składniki, na przykład o hormony wzrostu. Mleczko królewskie wpływa na to, że matka pszczela różni się znacznie od innych pszczół: jest dużo większa (larwa matki pszczelej zwiększa swą wagę w ciągu 8 dni od wylęgu ponad 2500-krotnie!), ma inny kształt i żyje o wiele, bo aż 60 razy, dłużej od robotnic.
Skład mleczka pszczelego
Mleczko pszczele zawiera około 50-70% wody, 9–18% białek, 7–18% węglowodanów, 3–8% kwasów tłuszczowych i lipidów, około 1,5% soli mineralnych oraz niewielkie ilości polifenoli i witamin. Skład mleczka pszczelego zależy od wielu czynników, między innymi uwarunkowań regionalnych, pory roku, pożytku, rasy pszczół, a nawet wieku wytwarzających mleczko pszczół karmicielek (najbardziej wartościowe mleczko pochodzi od karmicielek pomiędzy 6 a 10 dni ich życia).
W składzie mleczka pszczelego wyodrębniono ponad 120 różnych substancji. Do najważniejszych, które wpływają na wartość mleczka zaliczyć należy bardzo wartościowe białka, kwasy organiczne – między innymi wpływający na długość życia kwas pantotenowy, wolne kwasy tłuszczowe, enzymy, ponad 20 biopierwiastków (m.in. potas, wapń, sód, magnez, cynk, żelazo, miedź, mangan), bardzo duża liczba witamin (witamina B1 – tiamina, B2 – ryboflawina, witamina B3 – niacyna, witamina B4 – cholina, witamina B5 – kwas pantotenowy, witamina B6 – pirydoksyna, witamina B7 – biotyna, witamina B8 – inozytol, witamina B9 – kwas foliowy, witamina B12 – kobalamina, witamina A, witamina C – kwas askorbinowy, witamina D) oraz komplety zestaw aminokwasów.
Mleczko pszczele – właściwości lecznicze
Mleczko posiada bardzo duże właściwości odżywcze. Stymuluje odnowę biologiczną tkanek, posiada właściwości antybiotyczne, a znajdujące się w jej składzie hormony żeńskie pomagają matkom pszczelim na składanie niezwykle dużej liczby jaj (około 2000 na dobę).
Mleczko pszczele już od starożytności uważane było za produkt o bardzo pozytywnym wpływie na organizm człowieka. W starożytnej Grecji, Egipcie i Chinach stosowany był w medycynie naturalnej, jako środek zwiększający siłę fizyczną i zdolności intelektualne oraz jako kosmetyk. Obecnie mleczko pszczele stosuje się w apiterapii, między innymi, w chorobach reumatycznych, chorobach nerek i nadnerczy, schorzeniach przewodu pokarmowego i narządów wewnętrznych, chorobach układu krążenia, chorobach autoimmunologicznych, chorobach skóry oraz jako środek zwiększający płodność. Bardzo rozpowszechnione jest także stosowanie mleczka pszczelego w kosmetyce.
Współczesna nauka zgromadziła sporo dowodów naukowych potwierdzających wartość mleczka pszczelego w leczeniu i profilaktyce wielu chorób i dolegliwości. Większość z tych badań to badania in vitro oraz badania na zwierzętach. Wciąż brakuje kompleksowych badań klinicznych przeprowadzanych na ludziach. Co nie znaczy, że nie dysponujemy żadnymi tego typu dowodami na przydatność mleczka pszczelego w medycynie.
Mleczko pszczele w chorobach serca i naczyń krwionośnych
Mleczko pszczele wykazuje skuteczne działanie w leczeniu miażdżycy naczyń krwionośnych, także miażdżycy kończyn dolnych. Dysponujemy badaniami na ludziach i zwierzętach, które potwierdzają, że leczenie mleczkiem pszczelim zmniejsza poziom „złego cholesterolu”.
Mleczko posiada właściwości rozszerzające naczynia wieńcowe, wspomaga leczenie zatorów mózgowych, chorób serca, jest pomocne w stanach zapalnych żył, przy niewydolności serca, w zaburzeniach krzepliwości krwi, a także reguluje ciśnienie tętnicze. Jest skutecznym środkiem wspomagającym leczenie choroby wieńcowej (choroby niedokrwiennej serca) oraz niedociśnienia tętniczego.
Zobacz: Mleczko pszczele w chorobach serca i układu krążenia
Działanie bakteriobójcze i wirusobójcze mleczka pszczelego
Mleczko pszczele jest silnie bakteriobójcze, potrafi niszczyć bakterie paciorkowców, gronkowca złocistego, dwoinki zapalenia płuc, prątki gruźlicy, pałeczki okrężnicy, duru brzusznego i czerwonki.
Mleczko pszczele posiada moc zwalczania wirusa grypy typu A i B, świnki, opryszczki pospolitej, a także posiada właściwości hamujące rozwój pleśni i drożdżaków.
Mleczko pszczele w chorobach wątroby
Potwierdzono korzystne działanie mleczka pszczelego na funkcjonowanie wątroby. Mleczko wspomaga detoksykację, działa odtruwająco oraz chroni wątrobę przed zatruciami toksycznymi, wspomaga także leczenie zapalenia wątroby oraz w stanach niewydolności tego organu w okresie rehabilitacji po przebytej żółtaczce zakaźnej.
Choroby wieku podeszłego
Stosowanie mleczka pszczelego wspomaga leczenie chorób wieku starczego, a także posiada właściwości zapobiegające i opóźniające pojawienie się dolegliwości wieku podeszłego. Mleczko, między innymi, poprawia regenerację komórek organizmu, sprawność psychiczną (potencjał intelektualny, pamięć, zdolność koncentracji.
Mleczko pszczele jako środek poprawiający płodność
Jak się okazuje mleczko pszczele wpływa na bardzo wysoką płodność nie tylko u pszczół. Wykazano bowiem, że przyjmowanie mleczka wpływa pozytywnie na aktywność hormonalną zarówno kobiet jak i mężczyzn. Stosowanie mleczka pszczelego zwiększa prawdopodobieństwo zajścia w ciążę i może być skuteczną naturalną metodą wspomagania leczenie niepłodności wśród par mających problem z zajściem w ciążę.
Zobacz: Wyniki badań: Mleczko pszczele jest skutecznym środkiem wspomagającym leczenie męskiej niepłodności
Mleczko pszczele jako środek o właściwościach przeciwzapalnych i przeciwutleniających
Mleczko pszczele uważane jest powszechnie za środek mogący działać przeciwzapalnie oraz niwelujący stres oksydacyjny. Potwierdzają to niektóre badania in vitro oraz na zwierzętach. Brak jest jednak kompleksowych badań, zwłaszcza badań klinicznych na ludziach.
Ponadto mleczko pszczele stosowane jest jako środek odżywczy, w tym w przypadkach zaburzeń łaknienia, upośledzenia trawienia i niedożywienia, zwłaszcza niemowląt i małych dzieci. Mleczko stosuje się też w leczeniu wielu schorzeń skóry (rany oparzeniowe, odleżyny, owrzodzenia, łojotok, łysienie łojotokowe i plackowate,toczeń rumieniowy, liszaje, półpasiec, rogowacenie tkanek).
Mleczko pszczele posiada także działanie moczopędne, wspomaga leczenie niewydolności nerek, nadnerczy i dróg moczowych. Stosuje się je także w chorobach reumatoidalnych i zwyrodnieniowych stawów, między innymi zapobiega gromadzeniu się w stawach kwasu moczanowego.
Dostępność mleczka pszczelego
Mleczko pszczele dostępne jest w różnych postaciach: naturalnej „wprost z pasieki” (najczęściej w postaci mrożonego mleczka pszczelego – mrożenie pozwala dłużej zachować jego wartości biologiczne), mieszanki z miodem, mleczka pszczelego liofilizowanego (w tej formie występuje mleczko w tabletkach, kapsułkach, itp), fiolek z suchą masą, zastrzyków, ampułek do picia oraz przetworów i preparatów.
Mleczko pszczele w różnych postaciach (także naturalnego mrożonego i nieprzetworzonego mleczka pszczelego) można kupić w wyspecjalizowanych sklepach pszczelarskich, a różnego rodzaju tabletki i kapsułki dostępne są w aptekach, sklepach zielarskich i ze zdrową żywnością. Warto pamiętać, że zakupione na własną rękę preparaty z mleczkiem pszczelim powinny być stosowane w niewielkich dawkach, jako środek zapobiegawczy. Podjęcie leczenia przy pomocy mleczka pszczelego powinno być zawsze skonsultowane z lekarzem i przebiegać pod okiem specjalisty.
W aptekach i drogeriach dostępne są liczne kremy, maseczki, maści posiadające w swoim składzie mleczko pszczele.
Przeciwwskazania
Stosowanie mleczka pszczelego jest niezalecane osobom w stanach przewlekłej niewydolności nadnerczy, chorych na astmę oskrzelową oraz cierpiącym na ostre choroby zakaźne, alergiczne i nowotworowe. Mleczka pszczelego nie mogą także stosować osoby posiadające na nie uczulenie. Objawami alergicznymi mogą być w tym przypadku zaburzenia trawienne, bóle brzucha, biegunka, skurcze oskrzeli, nieżyt nosa, zapalenie spojówek, świąd, obrzęk, wymioty, senność i zawroty głowy.
Źródła: Helena Noskowicz-Bieroniowa, Co może miód?, Kraków 2009; www.pl.wikipedia.org/wiki/Mleczko_pszczele; www.healthline.com
Trackbacks / Pingbacks